Privacy is een van groot belang in de steeds verder moderniserende samenleving. Ook binnen de gezondheidszorg is privacy prominent aanwezig. Hoe worden persoons- en patiëntgegevens opgeslagen en bewaard en welke ontwikkelingen zijn er gaande op het gebied van persoonsgegevens?
Wat zijn persoonsgegevens?
Persoonsgegevens zijn alle gegevens die informatie geven over iemand. Hierbij gaat het alleen om persoonsgegevens als de natuurlijke persoon identificeerbaar is. Belangrijk bij persoonsgegevens is privacy: het afweerrecht dat de persoon beschermt. Naast de bescherming van persoonsgegevens gaat het ook om de bescherming van lichaam, woning, gezinsleven en (tele)communicatie. Inbreuk op privacy breekt deze bescherming. Er zijn veel mensen die bang zijn voor de combinatie van de gezondheidszorg en internet, omdat het al snel inbreuk op de privacy kan betekenen. Om het inbreken van privacy te voorkomen, heeft de patiënt een aantal rechten. Deze rechten worden hieronder besproken, waarbij ook medische ethiek komt kijken.
Rechten in de zorg
Om inbreuk op privacy te voorkomen, heeft de Rijksoverheid de patiënten in de zorg een aantal rechten verleend. Deze rechten hebben betrekking tot een behandeling en medische dossiers.
Een patiënt heeft recht op informatie over zijn persoonlijke gezondheid. Wanneer het slecht gesteld is met de persoonlijke gezondheid en een behandeling nodig is, heeft de patiënt recht op uitgebreide informatie over de behandeling. Zo moeten de gezondheidsrisico’s goed in kaart worden gebracht. Kinderen die jonger zijn dan 12 jaar mogen geen beslissing nemen over een behandeling.
Om behandeld te worden, moet u toestemming verlenen. Zonder uw toestemming mag een behandeling niet plaatsvinden, tenzij er sprake is van een noodsituatie waarbij de hulpverlener uw wensen niet weet. Kinderen mogen vanaf 16 jaar zelf beslissen over een behandeling.
Hulpverleners moeten, volgens de Wet bescherming persoonsgegevens, zorgvuldig omgaan met persoonsgegevens. Iedere medische hulpverlener is verplicht een medisch dossier met uw gegevens bij te houden.
Elektronisch patiëntendossier
Het elektronisch patiëntendossier is een medische softwaretoepassing waarbij patiëntgegevens worden opgeslagen en uitgewisseld. Met zo’n dossier kan de patiënt beter en sneller worden geholpen. Ieder ziekenhuis heeft bijvoorbeeld een elektronisch patiëntendossier. Een elektronisch patiëntendossier is iets heel anders dan het landelijke elektronisch patiëntendossier, omdat het elektronisch patiëntendossier slechts binnen één organisatie wordt gebruikt. Het landelijke elektronisch patiëntendossier kent veel kritiek, voornamelijk omtrent privacy. Het idee, dat oorspronkelijk is ontstaan door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, is vanaf 2008 gefaseerd ingevoerd. Een belangrijk aspect van het elektronisch patiëntendossier is de toestemming van de patiënt zelf: alleen met zijn toestemming mogen de medische gegevens gedeeld worden.