Ouderenmishandeling is jammer genoeg aan de orde van de dag. Wat is ouderenmishandeling precies en welke vormen bestaan er?
Wat is ouderenmishandeling?
Ouderenmishandeling is de mishandeling van ouderen, waardoor de oudere persoon (ouder dan 65 jaar) lichamelijke, psychische en/of materiële schade lijdt. In Nederland heeft 1 op de 20 ouderen last van ouderenmishandeling. Dit is echter alleen de geregistreerde oudermishandeling; het werkelijke aantal ligt (veel) hoger.
Vormen van ouderenmishandeling
Ouderenmishandeling komt voor in verschillende vormen, zoals: lichamelijke mishandeling, psychische mishandeling, verwaarlozing, financiële uitbuiting, seksueel misbruik en schending van rechten.
Bij lichamelijke mishandeling kunnen ouderen worden vastgebonden of geslagen. Een andere, minder zichtbare vorm van ouderenmishandeling is het te weinig of te veel toedienen van medicijnen. Dit leidt tot een grote (medische) problematiek.
Tot psychische mishandelingen behoren alle uitingen die het bewustzijn van de oudere aantasten. Voorbeelden van psychische mishandelingen zijn: dreigementen, valse beschuldiging en treiteren. Dit kan onder andere leiden tot angst, verdriet of verwardheid (door dementie).
Verwaarlozing kan zowel lichamelijk als psychisch plaatsvinden. Bij lichamelijke verwaarlozing krijgt de oudere te weinig eten en/of drinken en wordt weinig aan de hygiëne gedaan. Bij psychische verwaarlozing worden geestelijke behoeften van de oudere genegeerd.
Financiële uitbuiting is een veelvoorkomende vorm van ouderenmishandeling. Hierbij wordt er geprofiteerd van de bezittingen van ouderen. Vormen van financiële uitbuiting zijn: diefstal, verkoop van eigendommen en gedwongen testamentverandering.
Seksueel misbruik onder ouderen komt helaas ook voor. Voorbeelden hiervan zijn: verkrachting, betasting en exhibitionisme.
Schending van rechten, zoals het recht op vrijheid en privacy, vindt plaats wanneer bijvoorbeeld post wordt achtergehouden, bezoekers worden weggestuurd of de oudere verhinderd wordt.
Wie mishandelt?
Nu resteert de vraag wie oudermishandeling pleegt. Dit gebeurt voornamelijk door personen waarvan de oudere (gedeeltelijk) afhankelijk is. De relatie tussen de mishandelaar en de oudere is vaak professioneel of persoonlijk. Er bestaan twee vormen van oudermishandeling: opzettelijke mishandeling en ontspoorde zorg. Bij ontspoorde zorg is de mantelzorger, die de oudere behandelt, overbelast. Hierbij gaat het vaak niet om opzet, omdat de mantelverzorgers meestal niet beseffen dat ze te ver gaan.